Er is weer calvados van Toutain

Er is weer calvados van Toutain

Onderweg naar Normandië denk ik na over het vat van vorig jaar, het Elzasser wijnvat. Aangekomen vraag ik me af: “Zouden we dit jaar iets anders kunnen vinden, net zo goed, maar duidelijk afwijkend van de laatste botteling?” Maxime denkt van wel. Hij moet lachen als ik hem deze vraag stel. Hij heeft wel een idee wat ik dit jaar zou kunnen kiezen.

Domaine Toutain
Rondkijkend zien we wat veranderingen: een nieuwe schuur achter het huis en bij de distilleerderij is men ook aan het bouwen. De oude ketel krijgt een broertje, een veel nieuwere ketel, die wel bijna hetzelfde is als de oude. Ook laat Maxime vol trots zijn bijenvolken zien, nodig om de bloesem te verstuiven. Wij krijgen zijn Toutain honing mee als presentje. We zijn benieuwd of die een beetje naar appel zal smaken.

De eigen bijenvolken bij Toutain
Toutain heeft eigen bijenvolken.

Als u wilt weten hoe ze Calvados maken bij Toutain, leest u dan het verhaal van de vorige botteling. Dat ze ambachtelijk werken is een understatement.

Op zoek naar een mooi vat
Maxime wil weten of ik nu een oudere Calvados wil of juist een jongere. Ik heb nog geen idee. Ik vind de smaak en geur het belangrijkste, de leeftijd is voor mij ondergeschikt aan de kwaliteit van de drank.

Het eerste vat wat ik proef is het Elzasser wijnvaatje van vorig jaar, er zit nu Calvados uit 2015 in. Hoewel erg goed, vind ik hem net iets te jong, wat wel verrassend is, de smaak is heel anders dan onze botteling.We proeven verder een oud whiskyvat, een gebruikt cognacvat en een wat groter calvadosvat.

In de hoek van zijn bescheiden proeflokaal liggen drie Bordeauxvaten, ook erg interessant. Ze zijn vanbinnen schoon geschraapt en opnieuw gebrand. Daarna is er Calvados uit 2012 ingegaan die eerst drie jaar gerijpt heeft op een groot Calvadosvat. Het verschil tussen de drie rode wijn vaten is vrij groot, dit terwijl de Calvados uit dezelfde batch komt. Ik weet nog dat ik ze vorig jaar ook proefde en ze gewoon niet goed genoeg vond. Toen ik het glas aangereikt kreeg uit het meest linkse vat was ik verbaasd, vorig jaar was dat de minste, nu springt hij er duidelijk bovenuit. De mooiste tot nu toe.

Als we verder gaan en een gebruikt pommeau – een aperitief uit Normandië, half Calvados half appelsap – vat openen, denk ik dat dit hem wel kan worden, vorig jaar was dit vat een goede tweede. Stevig met een licht zoetje, dit vat is inderdaad erg goed. Daarna proef ik nog een 15 jaar oude uit een Calvadosvat en een heel oude, ruim 65 jaar oud. Dat laatste vat is niet te koop, de ongelooflijk mooie Calvados uit dit vat zal binnenkort te koop zijn, een aanrader.

De keuze
Toen Maxime vroeg of ik het al wist dacht ik aan het Bordeauxvat, die bleef toch wel hangen. Lachend zei hij, snap ik, die is inderdaad erg mooi geworden. Wat een jaar kan doen voor de inhoud van een rijpend vat is bijna ongelooflijk. Dit gaat hem worden voor 2019. Die avond neem ik een glas uit de sample fles, uitkijkend over het haventje van Honfleur bedenk ik dat het leven goed is, zeker met een glas Calvados van deze kwaliteit.

In de fles
Het alcoholpercentage in het vat is vrij hoog: 64,7%. Na het proeven van verschillende percentages verdund met gedemineraliseerd water, kom ik uit ergens tussen de 45 en 46%.

De geur is fruitig en kruidig tegelijk, de appel is zeker aanwezig. Romig, een hint van Tarte Tartin met een randje eikenhout. De smaak is intens, warm, fruitig en kruidig. Vanille, appels, hout en een hintje peper. De finish is lang en warm, de appel blijft overeind en er komen tonen van oud leer en rijp fruit. Deze Calvados is anders dan die van vorig jaar, naast elkaar kan je proeven dat het van hetzelfde huis is, de nieuwe is wat fruitiger en wat steviger, ik denk dat dit een goede keuze is.

gegevens
• Beek Vintage Calvados, Toutain 2012, 7 jaar oud 
• 70 cl. 46,4% 342 flessen gerijpt op een Bordeaux vat 
• in het vat: juni 2012, gebotteld op 27 september 2019 
• verwachte winkelprijs ca. 45 euro

Cognac, mais oui, bien sûr!

Cognac, mais oui, bien sûr!

Op bezoek gaan bij meneer François Giboin is een reisje terug in de tijd. Op zijn Domaine gebeurt bijna alles nog zoals zijn vader en grootvader het gedaan hebben. In alle rust groeien de druiven rondom de boerderij, Ze worden geplukt in september en men maakt er wijn van.
op naar het warehouse

bijzonder stook- en rijpingsproces
Later stookt meneer Giboin de wijn af in zijn oude Alambic Charentais en doet de spirit in gebruikte vaten. Zijn methode van rijping is wat afwijkend: de eerste rijping gebeurt op gebruikte vaten waar Pineaux de Charentes – een aperitief van half cognac en half druivensap – in heeft gerijpt. Na ongeveer anderhalf jaar gaat de cognac in gebruikt Frans eiken, vaten van 600 liter.

De oude Alambic Charentais van Giboin
De oude Alambic Charentais van Giboin

deze botteling
Onze cognac ging na een jaar of zes in een groot mengvat. Dan is er sprake van een assemblage. Daar verdunt men de cognac gedurende een periode van anderhalf jaar naar 46%.

Normaal rijpt de cognac dan nog verder op een ander groot assemblage-vat en brengt men de cognac voorzichtig terug naar 40%.

Wij kiezen er bewust voor om cognac te kopen uit het eerste assemblage-vat. We kiezen daarvoor omdat de cognac nu wat steviger en intenser is. Het is een typisch voorbeeld hoe een Borderies-cognac kan zijn.

oud domaine in de Borderies
Domaine Giboin ligt in de Borderies, de derde cru in het gebied van de Cognac. Het is het kleinste, meest zeldzame gebied, gelegen op een plateau. De grond bestaat uit bruine klei op een sediment van gipskalk. De druiven die daarop groeien geven de cognac zijn stevige, boerse karakter. De overgrootvader van François Giboin startte hier in 1830 met het maken van kleine oplages cognac. De vijfde generatie staat inmiddels klaar, de twee zonen van François nemen het bedrijf binnenkort over. Het Domaine beslaat in de Borderies 25 hectare, uitsluitend beplant met de Ugni Blanc druif. In de Fins Bois, de vierde cru in de cognac, heeft Giboin ook nog 35 hectare wijngaarden. De druiven worden per cru verwerkt, ze mengen de cru’s niet. In de Fins Bois bestaat de grond uit zand met wat ijzer, de cognac die daarvandaan komt is wat frisser en fruitiger.

Gebieden met verschillende cru's in de cognacstreek
De indeling van de Cognac streek in de verschillende crus.

exclusief
Tijdens ons bezoek vertelt François dat hij eigenlijk geen cognac per vat verkoopt aan andere bottelaars. Voor ons wil hij een uitzondering maken. Iets waar ik erg blij mee ben. Het resultaat is een stevige Borderies cognac van 45,9%. De geur is kruidig met hints van rozijnen en krenten, iets fruitig en tonen van eikenhout. De smaak is na een paar minuten stevig zonder scherpte: we proeven rozijnen, leer en tabak, peper, eikenhout, iets vanille en rijp tropisch fruit. De finish is lang en intens, hout en fruit met hints van koffie en leer. Het is de allereerste cognac onder het Beek label, zeker één waar we heel erg blij mee zijn!

gegevens
• Beek Vintage Borderies Cognac, Giboin 2010, 9 jaar oud
• 70 cl. 45,9% 286 flessen gerijpt op Frans Eiken
• in het vat: 2010, gebotteld op 27 september 2019
• verwachte winkelprijs ca. 48 euro